değerlendirme
1. Best Practice değerlendirme
- Seçil yetişkinler ve akranları ile kolayca etkileşime girebilen, sessiz ve sakin bir çocuktur. Bir etkinlik için başlangıçta dikkatini verebilse de dikkati sürdürmek için öğretmeninin ya da bir yetişkinin yönlendirmesine ihtiyaç duyuyor. Ders süresince çaba gösterir ancak ders içeriğini tam olarak benimsemesi uzun ve zorlu bir süreçtir.
- Okan OSB (F84, DSM) olan bir çocuk. Alıcı dil becerileri gelişmiştir ancak ifade edici dil becerilerinde zorluklar yaşamaktadır. İşlevsel konuşması gelişmemiş ve kendiliğinden iletişim başlatamamaktadır. Kelime repertuarı günlük yaşam sırasındaki durumlar, kişiler, nesnelerle sınırlıdır. Sürekli destek sağlanarak dikkatini kısa süre sürdürebilir. Etkinlik ilgi alanındaysa 10 dakikaya kadar bağımsız bir şekilde dikkatini sürdürebilmektedir. Grup etkinlikleri ya da etkileşim gerektiren aktivitelerde içe kapanık davranır. Basit sözlü talimatlarla etkinliği kısa sürede olsa sürdürür. Akranları ile etkileşimde ciddi zorluk yaşamaktadır. Toplumsal ve öz bakım becerilerinde yetişkine bağımlıdır.
- Okan OSB (F84, DSM) olan bir çocuk. Alıcı dil becerileri gelişmiştir ancak ifade edici dil becerilerinde zorluklar yaşamaktadır. İşlevsel konuşması gelişmemiş ve kendiliğinden iletişim başlatamamaktadır. Kelime repertuarı günlük yaşam sırasındaki durumlar, kişiler, nesnelerle sınırlıdır. Sürekli destek sağlanarak dikkatini kısa süre sürdürebilir. Etkinlik ilgi alanındaysa 10 dakikaya kadar bağımsız bir şekilde dikkatini sürdürebilmektedir. Grup etkinlikleri ya da etkileşim gerektiren aktivitelerde içe kapanık davranır. Basit sözlü talimatlarla etkinliği kısa sürede olsa sürdürür. Akranları ile etkileşimde ciddi zorluk yaşamaktadır. Toplumsal ve öz bakım becerilerinde yetişkine bağımlıdır.
- Merve serebral palsili (G80.8, DSM) olan ve fiziksel becerilerde oldukça zorlu çeken bir çocuktur. Engebeli yüzeylerde ve merdiven inip çıkarken yardım alarak ancak dengesini zor sağlayarak yürür. Yetişkin ve akranlarıyla kolayca etkileşime girer. Alıcı ve ifade edici dil becerileri yaşına uygun düzeydedir. Zihinsel becerileri ölçen bir testte IQ=75 almıştır. Dikkatini doğru bir şekilde yönlendirir ve sürdürebilir. Öğrenme etkinlikleri sırasında oldukça istekli ve verilen görevleri yapıyor.
- Mehmet özel öğrenme güçlüğü olan bir çocuktur. Alıcı ve ifade edici dil becerileri olukça iyidir. Öğretmeninin ya da bir yetişkinin telkinleri ile dikkatini sürdürebilmektedir. Zihinsel becerileri ölçen bir testten aldığı puan IQ=85. Öğretim hedeflerini kazanmada akranlarına oranla daha yavaştır. Hedefler için yaptığı çalışmalarda görsel desteklere ihtiyaç duymaktadır. Stresli ve kaygılı olduğunda duygusal tepkilerini kontrol etmede güçlük yaşıyor.
- Nevin genellikle içine kapanık ve sessi bir çocuktur. Bir yetişkinle ya da öğretmeniyle (otoriteyle) etkileşim kurarken göz teması kurmak yerine yere bakmaktadır. Dikkatini etkinlik süresince sürdürebilir. Verilen tüm görevleri iş birliği kurarak yapabilir. Basit sözlü yönergeleri anlar ve kendini güvende hissettiğinde sözlü iletişim kurma girişiminde bulunur. Genelde kullanmakta zorlandığı kelimelerin ilk hecelerini çıkarabiliyor. Bazı durumlarda (örn., huzursuzluk durumunda) kendine zarar verir, basmakalıp ve tekrarlayıcı davranışlar gerçekleştirerek kendini sakinleştirir.
- Nadide göz teması kurar ve etkileşimde oldukça isteklidir. Ablasıyla çok sık vakit geçirir. Kendi akranlarıyla pek etkileşim kurmaz ve akranları da onunla etkileşim kurmaz. Çok hafif destek ve telkinlerle dikkatin toplar ve uzun süre sürdürebilir. Zihinsel becerileri ölçen bir testten aldığı puan IQ=39. Yaşadığı çevre itibariyle destek eğitim, sağlık hizmetlerine erişimi oldukça kısıtlıdır.
- Nejat OSB olan bir çocuktur. Dikkatini birkaç saniye ile sınırlı olarak sürdürebilir. Noktaları birleştirerek daire çizebilir, 10 küpe kadar üst üste koyarak kule yapabilir. Jest ve mimik eşliğinde, işaret edilerek verilen basit sözlü yönergeleri anlayabilir. Sözlü iletişim kuramamaktadır. Stres ya da kaygı durumlarında elini üzerine kaşıyarak kendisine zarar verir. Yetişkin ya da akranlarıyla etkileşime girmekte çok ciddi güçlükler yaşamaktadır. Öğrenmeye hazırlık becerileri çalışılmaktadır. Sosyal yaşamda bakımını anne-babası yapmaktadır
- Ali göz teması kurabilmektedir. Sürekli bir yardıma ihtiyaç duyarak 1 dakikaya kadar dikkatini sürdürebilir. Basit yönergeleri anlar. İsteğini birkaç denemede bir veya iki kelimeyle, devrik/düzensiz bir cümle olarak net olmayan bir telaffuz ile belirtebilir. Yoğun ekolali ve basmakalıp davranışları vardır. Öğretim hedefleri üzerine Ali ile çalışırken oldukça fazla yapılandırmaya (görsel destekler, oyun vb.) ihtiyaç duymaktadır. Harfleri ve sayıları kendiliğinden öğrenmiştir. Birçok kelimeyi anlamını bilmese de fotografik olarak okur.
- Aziz, doğuştan yarık damak nedeniyle birçok ameliyat geçirmiş ve işitme yetersizliği olan bir çocuktur. İşitmesine yardımcı olmak adına koklear implant sağlanması gerekliydi ancak COVID-19 sebebiyle cihazı henüz kullanmaya başlayamadı. Ses, konuşma ve dil bozuklukları var. Şiddetli burun akıntısı ve burun tıkanıklığı sebebiyle de ses çıkarmada bazen zorluk yaşıyor. Genellikle olumlu ve sevecen bir çocuk, akranlarıyla ya da yetişkinlerle kolaylıkla etkileşime girebilir. Oyunlara ağabeyiyle birlikte katılır. Öğretim sürecinde elinden geleni yapar ve isteklidir ancak öğretim yapılan konu/becerileri anlaması zaman almaktadır. Zihinsel becerileri ölçen bir testten aldığı puan IQ=69. İlgili olduğu, sevdiği bir aktivitede, aktivite devam ettiği sürece dikkati toplar ve sürdürebilir. Özbakım açısından (giyinme, beslenme, banyo yapma) yardıma ihtiyaç duyar. Tuvalet ihtiyacını bağımsız olarak giderebiliyor fakat geceleri uyurken halen idrarını tutamadığından çocuk bezi kullanıyor.
- Tuğba, yabancılarla ve otorite figürleriyle (öğretmen, ebeveyn vb.) etkileşimde bulunurken göz teması yoktur. Basit yönergeleri anlar, bazen de tek kelimeyle yanıt verir, sürekli olarak kelimeleri tekrar eder ve ekolali görülür. Günlük iletişimde konuşma yoluyla iletişim kurmaz. Çoğunlukla yöneltilen istekleri görmezden gelir, hiç duymamış gibi görünür. Dikkatinin dağılmaması için etkinlikler sırasında ortam düzenlemesi aşırı uyaran nesnelerden arındırılmalıdır. Akran etkileşiminde akranlarına yaklaşır, kısa süreli fiziksel temas kurabilir ama sonradan uzaklaşıp kenarda yalnızlığı tercih eder. Tüm bu yaşadığı güçlükler, Tuğba’nın sosyal, duygusal ve bilişsel düzeydeki işlevselliğini kısıtlamaktadır.
- Cemil sessiz, sakin ve genelde huzurlu bir çocuktur. Zihinsel becerilerini ölçen testten aldığı puan IQ=43. Öğretmenlerine karşı dikkatini yöneltir ve sürdürür. Günlük etkileşimler sırasında konuşur ve sıklıkla cevapları basit düzeyde ve kısadır. Basit sözlü yönergeleri anlayabiliyor ve net olmayan bir telaffuz ve kısa cümlelerle yanıt verebiliyor. Otorite figürleri (öğretmen, baba vb.) ile etkileşimde, stres ve hayal kırıklığı sırasında duygusal tepkiler göstererek ağlayabilmektedir. Akranları ile kolaylıkla etkileşime girebilir ve toplu oyunlara yeterince dahil olur. Cemil halen hala okuma yazma bilmiyor.